تامپون بینی یک پانسمان اسفنجی و نرم است که به شکل رشته ای به طول 15 سانتی متر می باشد و این رشته طولانی تغییر موقعیت دادن آن یا بیرون کشیدن آن از بینی را آسان می کند. دکتر علی جاودانی ، بهترین جراح بینی تهران ، قبل از قرار دادن تامپون در بینی ، آن را به پماد آنتی بیوتیک یا لیدوکائین آغشته می کند. استفاده از این پانسمان ، باعث می شود که از خونریزی بعد از جراحی بینی ، جلوگیری به عمل آید. این محصول در جراحی های بینی از قبیل سیستوپلاستی ، توربینکتومی یا جراحی پولیپ استفاده می شود و علت استفاده از آن کمک به پیشگیری از شکل گیری هماتوم نیز می باشد.
فهرست مطالب
علت گذاشتن تامپون بینی چیست؟
مهم ترین مورد استفاده و کاربرد تامپون در بینی بعد از عمل جراحی این است که به واسطه این محصول می توان خونریزی را از طریق وارد آوردن فشار ملایم به بینی و جلوگیری از خونریزی آن ، تحت کنترل قرار داد. کاربرد ثانویه این محصول ، نرم و مرطوب نگه داشتن حفره های بینی می باشد. پزشک با آغشته کردن این محصول به آنتی بیوتیک ها و جلوگیری از خشک شدن پوست و پیشگیری از نفوذ زخم به داخل بینی ، کمک می کند تا این محصول ، بدون وارد آوردن درد در زمان بیرون کشیدن ، بتواند از خونریزی بینی بعد از عمل جلوگیری به عمل آورد. تامپون دارای عملکردی شبیه به اسپلینت داخلی بینی می باشد که در برخی از جراحی ها که با هدف صاف کردن تیغه بینی مورد استفاده قرار می گیرد ، کاربرد دارد. استفاده از این قطعات خارجی بعد از جراحی بمنظور کمک به قرار گرفتن تیغه بینی در موقعیت مطلوب می باشد.
اندازه تامپون بینی
اندازه این پانسمان تقریباً بین 15 الی 30 سانتی متر است. ولی مینی تامپون هایی نیز وجود دارند که اندازه آنها بین 5 تا 8 سانتی متر می باشد.
فواید تامپون بینی چیست؟
مهمترین مزیت استفاده از تامپون کنترل خونریزی از طریق وارد آوردن فشار روی رگ های خونی بینی می باشد. مزیت دیگر آن نرم و مرطوب نگه داشتن حفره های بینی است چرا که تامپون آغشته به آنتی بیوتیک می باشد و از خشک شدن پوست بینی و زخم شدن آن جلوگیری می کند. مزیت دیگر آن این است که مانند برخی جراحی ها که در آنها از اسپلینت داخلی برای حفظ تیغه بینی در یک موقعیت ثابت استفاده می شود، تامپون نیز در حفظ ساختارهای تازه شکل داده شده در موقعیت جدیدشان موثر است.
انواع تامپون بینی
تامپون های بینی دارای اندازه ها و انواع مختلفی می باشند که بر اساس تصمیم و صلاحدید بهترین جراح بینی ، نوع مناسب با شرایط هر بیمار ، انتخاب شده و مورد استفاده قرار می گیرد. متریال استفاده شده در تامپون از جنس گاز استریل ، پنبه یا فوم است. تامپون هایی که قبلاً مورد استفاده قرار می گرفتند ، بزرگ بوده و بیرون کشیدن آنها از بینی ، برای بیمار یک تجربه دردناک بوده است. ولی امروزه مینی تامپون بینی ابداع شده اند که به شکل تنزیب های کوچکی هستند که بدون هیچ دردی می توان آنها را به راحتی از بینی بیرون کشید.
برخی از انواع این محصول دارای مسیر جریان هوای سیلیکونی هستند که نفس کشیدن را برای بیمار در طول مدت قرار داشتن آن در بینی ، آسان می کند. این تامپون که استنت نامیده می شود عملکرد خود را به گونه ای اجرا می کند که هیچ راه انسدادی را بر سر راه مسیر عبور هوا ، بوجود نمی آورد.
تامپون بینی چند روز باید بماند؟
تامپون بعد از چند روز از بینی بیرون آورده می شود. این سوالی است که بسیاری از بیماران از پزشک جراح خود می پرسند و پاسخ پرشک به آنها این است که پاسخ دادن به این سوال باید با در نظر گرفتن شرایط بیمار داده شود چون زمان برداشته شدن این پانسمان از بینی در بیماران مختلف متفاوت بوده و به پیش بینی جراح در خصوص خونریزی بعد از جراحی ، وابسته است. در گذشته بیشتر جراحان بینی بعد از سپری شدن یک دوره یک الی دو هفته ای از فرایند جراحی دماغ ، این پانسمان را از بینی بیمار خارج می نمودند و متاسفانه همین امر باعث بروز بسیاری مشکلات از قبیل درد و عفونت در بینی بیمار می شده است. به همین دلیل بمنظور پیشگیری از بروز این مشکل ، امروزه جراحان بین یک دوره 4 الی 24 ساعته ، اقدام به برداشتن این قطعه پانسمانی می کنند. محدود کردن این فاصله و شکاف زمانی باعث می شود که بیمار در زمان خارج نمودن آن از بینی ، هیچ دردی را تجربه نکند. به طور کلی ، زمانی که شما بعد از تکمیل فرایند جراحی به منزل عزیمت می کنید ، قبل از ترک محل درمان ، پزشک ، این پانسمان را از بینی شما خارج می نماید. البته در برخی جراحی های خاص از قبیل جراحی انحراف بینی یا بینی که دچار شکستگی شده است ، تامپون معمولاً تا 24 ساعت در بینی خواهد ماند.
آیا پس از عمل ثانویه نیز از تامپون استفاده می شود ؟
تصمیم گیری در خصوص استفاده از تامپون بینی یا عدم بکارگیری آن پس از عمل ترمیمی بینی ، بر عهده جراح است. ایشان در صورت نیاز برای کنترل خونریزی و جلوگیری از خشکی بینی از تامپون استفاده میکند.
اقدامات قبل از برداشتن تامپون
بعد از تکمیل فرایند عمل ، پزشک موعد خاصی را برای شما مقرر می کند که باید نزد پزشک بروید تا تامپون بینی از آن خارج شود. برداشتن این قطعه پانسمانی هیچ دردی را به همراه ندارد. ولی به منظور حفظ جانب احتیاط ، پزشک به شما توصیه می کند تا قبل از مراجعه به او ، یک مسکن میل کنید. صورت خود را به آرامی با یک پنبه مرطوب تمیز کنید و مراقب باشید که پانسمان و گچ بینی شما خیس نشود. همچنین باید مراقب باشید که سوراخ های بینی شما نیز خیس نشود. سعی کنید در طول دوره قبل از جراحی و تا مدتی بعد از آن ، لباس هایی را بر تن کنید که با دکمه یا زیپ بسته می شوند. علت توصیه به پوشیدن این لباس ها جلوگیری از وارد آمدن فشار به بینی می باشد.
تامپون چگونه از بینی خارج می شود؟
خارج نمودن تامپون از بینی باید به دست جراح بینی انجام شود چون برداشتن آن در منزل ، آن را به یک تجربه دردناک برای شما تبدیل کرده و تیغه بینی ار در معرض آسیب قرار می دهد. در طول برداشتن آن از بینی ، نخست از شما خواسته می شود تا بر روی صندلی بنشینید و سرتان را به عقب متمایل کنید. سپس جراح با استفاده از ابزاری مخصوص شروع به بیرون کشیدن این قطعه پانسمانی می کند. در این میان ، جراح علائم خونریزی را با وارد آوردن فشار به غشای مخاطی ، کنترل می کند. پزشک از قطره هایی از قبیل فنیل افرین استفاده می کند. اگر علائمی از خونریزی بعد از برداشتن این قطعه پانسمانی وجودن داشته باشد ، از بیمار خواسته می شود تا چند دقیقه استراحت کند تا این اطمینان حاصل شود که هیچگونه خونریزی در ناحیه درمان وجود ندارد. بعد از سپری شدن این چند دقیقه و نرمال بودن شرایط ، می توانید به منزل باز گردید.
مراقبت های بعد از کشیدن تامپون بینی
در ادامه مواردی که باید بعنوان مراقبت های بعد از برداشتن این قطعه پانسمانی اجرا کنید ، آمده است. اجرای این اقدامات می تواند در سرعت گرفتن فرایند بهبود و جلوگیری از بروز عوارض جانبی ، مفید می باشد. بلافاصله بعد از برداشتن تامپون ، دچار آبریزش بینی همراه با خونابه می شوید. این حالت کاملاً طبیعی بوده و هیچ جای نگرانی وجود ندارد.
به هیچ وجه برای خارج نمودن خون خشک شده از بینی ، فین نکنید. به طور کلی شما می توانید سه هفته بعد از جراحی فین کنید. علت توصیه به اجتناب از فین کردن ، پیشگیری از احتمال خونریزی در بینی می باشد. بعد از خارج کردن این قطعه پانسمانی ، بینی را طبق دستور پزشک تمیز کنید.
برای جمع شدن رگ های خونی و کاهش التهاب ، به مدت 10 دقیقه بر روی بینی ، کمپرس سرد قرار دهید. از قطره های توصیه شده توسط پزشک با هدف جلوگیری از گرفتگی بینی ، استفاده کنید. خم نشوید و از بلند کردن اجسام سنگین یا سایر فعالیت هایی که باعث وارد آوردن فشار به بینی می شود حداقل تا 48 ساعت ، اجتناب کنید.
آیا کشیدن تامپون بینی درد دارد؟
بیشتر بیماران از گذاشتن تامپون به دلیل ترس از درد محتمل در زمان بیرون کشیدن آن هراس دارند. قرار دادن از این قطعه پانسمانی در اتاق عمل ، زمانی که شما در بیهوشی به سر می برید ، انجام می شود. ولی برداشتن آن در طول هوشیاری شما و مدتی بعد از عمل جراحی انجام می پذیرد. اولین نکته حائز اهمیت در اطمینان خاطر دادن به شما در خصوص دردناک نبودن تجربه بیرون کشیدن این قطعه پانسمانی این است که امروزه ، از تامپون های کوچک تری استفاده می شود تا دامنه درد آن در زمان بیرون کشیدن ، کمتر باشد. نکته دوم اینکه در برخی موارد ، جراح قبل از برداشتن این قطعه پانسمانی ، از قطره بی حسی در داخل سوراخ بینی استفاده می کند تا این فرایند را برای بیمار خود ، بدون درد نماید. بنابراین نگرانی شما در خصوص دردناک بودن این بخش از فرایند جراحی ، کاملاً بی دلیل می باشد.
عمل جراحی بینی بدون تامپون
بسیاری از بیماران به دلیل بی اطلاعی از نوع عملکرد تامپون بینی و آنچه درباره دردآور بودن بیرون کشیدن آن از بینی شنیده اند ، دچار دغدغه و نگرانی می شوند و همین امر باعث می شود که جراحی برای آنها یک تجربه ترسناک و وحشت آور باشد. بنابراین ترجیح می دهند که عمل را بدون استفاده از این قطعه پانسمانی انجام دهند. ولی آنچه باید به این گروه از بیماران بگوییم این است که استفاده از این محصول در طول فرایند عمل ، دارای مزیت های بسیاری است بنابراین اصلاً مصلحت نیست که به جراح خود اصرار کنید که فرایند جراحی را بدون استفاده از آن انجام دهد. البته در برخی بیماران مسن که نفس کشیدن از راه دهان برای آنها دشوار است ، از این محصول استفاده نمی شود. استفاده از تامپون در تمام انواع جراحی های بینی ، ضروری نمی باشد و پزشک بنا به موقعیت بینی تشخیص می دهد که آیا باید از آن در طول فرایند استفاده شود یا برای اجرای فرایند نیازی به استفاده از آن نمی باشد.
عوارض تامپون بینی
تامپون بینی هیچگونه عوارضی را به دنبال ندارد و تنها نکته ای که می توان به آن اشاره نمود ، خشک شدن دهان می باشد. با توجه به قرار گرفتن این پانسمان در داخل بینی ، بیمار نمی تواند از راه بینی نفس بکشد و ناچار است تنها از راه دهان تنفس کند. همین امر باعث می شود که دهان و راه گلو خشک شود. ولی این موضوع چندان مهم یا نگران کننده ای نیست و با برداشته شدن تامپون به طور کامل رفع می شود. این پانسمان در طول یک دوره 24 ساعته بعد از جراحی در داخل این اندام باقی می ماند و شما می توانید برای مرطوب نگه داشتن دهان ، در طول این مدت آب گرم بنوشید.
آیا تامپون استفاده شده در رینوپلاستی با سپتوپلاستی فرق دارد؟
رینوپلاستی فرایندی است که برای بهبود شکل ظاهری بینی مورد استفاده قرار گرفته و اساساً بر روی دلایل زیبایی تمرکز می نماید، ولی سپتوپلاستی جراحی انحراف بینی است که با هدف اصلاح و درمان سپتوم کج انجام می پذیرد.
معمولاً تامپون استفاده شده در هر دو پروسیجر اهداف مشابهی را دنبال می کنند و توصیه های مربوط به آنها نیز یک مسیر را دنبال می نماید. این بدان معنی است که تفاوتی چندانی بین این دو پروسیجر وجود نداشته و تامپون هایی که برای هر یک از این دو عملیات جراحی توصیه می شوند تفاوتی با هم ندارند. اما استفاده یا عدم استفاده از تامپون در هر یک از این دو عملیات جراحی موضوعی است که به صلاحدید پزشک وابسته است.
برای سهولت خارج نمودن تامپون از بینی چه اقداماتی می توان انجام داد؟
برای اینکه خارج نمودن تامپون تا حد امکان آسان شود، جراح به بیمار توصیه می کند که 15 تا 20 دقیقه قبل از برداشتن تامپون، داروی مسکن مصرف کند. سپس بیمار روی تخت دراز کشیده یا روی صندلی می نشیند و پزشک شروع به خارج کردن تامپون از سوراخ های بینی می کند. در این میان، جراح تمامی علائم خونریزی را با وارد کردن یک فشار ملایم به غشای مخاطی بینی کنترل می کند. اگر علائمی از خونریزی بعد از برداشتن تامپون مشاهده نشود، بیمار بعد از یک استراحت 30 تا 60 دقیقه ای می تواند محل را ترک کند.
نکته مهم دیگر این است که انواع مختلفی از تامپون های غیر جذبی وجود دارند که دانشمندان تحقیقات متعددی را روی آنها انجام داده و تلاش کرده اند تا مشخص کنند که کدامیک از این محصولات تجاری در زمان خارج شدن از بینی تجربه درد کمتری را برای بیمار بر جای می گذارند. البته هنوز نتیجه گیری های جامعی در این خصوص به دست نیامده است ولی برخی تحقیقات نشان می دهد که خارج نمودن تامپون بینی Rapid Rhino در مقایسه با تامپون Rhino Rocket با درد کمتری همراه است.
چگونه از تامپون بینی خود مراقبت کنیم؟
اگر تحت جراحی بینی قرار گرفته اید و در بینی تان تامپون گذاشته شده است، نکاتی در زمینه مراقبت های بعد از عمل بینی وجود دارد که باید در خصوص مراقبت از تامپون مد نظر قرار دهید:
1 . از حرکات فیزیکی سنگین از قبیل بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیت های ورزشی که باعث جابجا شدن تامپون شود خودداری کنید.
2 . اگر تامپون به خون و ترشحات بینی آغشته شده و راه تنفس از راه بینی را مسدود کرده است، به هیچ وجه آن را دستکاری نکنید. تا زمان مراجعه به پزشک برای برداشتن تامپون از راه دهان نفس بکشید.
3 . فین نکنید. فین کردن باعث جابجا شدن تامپون شده و خطر خونریزی زخم ها را افزایش می دهد.
4 . ازمصرف داروهایی از قبیل آسپرین یا وارفارین که احتمال خونریزی را افزایش می دهند خودداری کنید. اگر مجبور به استفاده از این داروها هستید حتماً قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
5 . در صورتی که تب تان بالا بود یا علائم مربوط به سندروم شوک سمی را تجربه کردید حتماً به پزشک اطلاع دهید.
خبر خوب این است که در طول دوره ای که تامپون در بینی شما قرار دارد هیچ دستورالعمل تغذیه ای وجود ندارد که ملزم به اجرای آن باشید.
خونریزی بعد از درآوردن تامپون
بینی دارای رگ های خونی فراوانی است که به دلایل مختلف از قبیل فین کردن، خشک شدن بینی یا قرار گرفتن تحت فشار، ممکن است دچار خونریزی شوند. بخش عمده خونریزی در تیغه بینی اتفاق می افتد و خونریزی که بعد از خارج نمودن تامپون تجربه می شود به دلیل فشاری است که به رگ های خونی وارد شده است. در این شرایط نوک بینی را به مدت سه دقیقه در دست بگیرید. داروی مسکن استفاده کنید و گردن و صورت خود را مرطوب کنید یا از کمپرس یخ استفاده نمایید. خم نشوید یا سر خود را پایین نیاورید.
شستشوی بینی بعد از برداشتن تامپون
بعد از عمل ، غشای مخاطی خشک می شود چون هوای جریان یافته در آن خشک است. همین امر می تواند منجر به خونریزی بینی شود. برای جلوگیری از این مشکل می توانید از سرم نمک استفاده کنید. تمیز کردن بینی بعد از برداشتن تامپون از بروز عفونت جلوگیری کرده و مجرای بینی را باز نگه می دارد. در طول سه هفته اول، دوبار در روز با محلول آب نمک و گوش پاک کن بینی تان را تمیز کنید. می توانید با یک فنجان آب گرم و یک قاشق چایخوری نمک، این محلول را در منزل تهیه کنید. در هفته چهارم بینی تان را روزی یک بار با استفاده از سرنگ پر شده از محلول سالین، شستشو دهید. بعد از تمیز کردن بینی، با استفاده از یک گوش پاک کن، حفره های بینی را به وازلین آغشته کنید.
